Zimowe igrzyska olimpijskie 2018. Nie rób takiej miny: ukryte cierpienia łyżwiarza figurowego. 14. miejsce Natalii Kaliszek i Maksyma Spodyriewa

Pjongczang 2018. Nie rób takiej miny: ukryte cierpienia łyżwiarza figurowego. 14. miejsce Natalii Kaliszek i Maksyma Spodyriewa

Paweł Wilkowicz, Pjongczang 20.02.2018 06:48

Tętno sięga dwustu, kalorie się spalają jak na podbiegu u narciarzy, tchu brakuje. Ale choćbyś właśnie dostał łyżwą w piszczel, śmiej się. Po to, żeby ludzie mogli mówić: przecież to wcale nie jest sport

"To nie jest sport". Nie, to ich aż tak nie obraża. W pewnym sensie jest nawet komplementem. Cała trudność łyżwiarstwa figurowego polega na nabieraniu widza, że jest łatwo. Na czarowaniu sędziego - przede wszystkim jego, bo jeździ się dla sędziów, a dla widzów dopiero na pokazach - że wszystko wychodzi od niechcenia. A w parach tanecznych szczególnie. Jesteście piękni, zgrabni, eleganccy, wysportowani i dla was to pestka. Wcale się nie męczycie. Wcale was nie boli. Wcale się nie boicie. Ewolucje mają nie wyglądać jak ewolucje, tylko jak naturalnie wpleciony element tańca.

Natalia Kaliszek i Maksym Spodyriew DAVID J. PHILLIP/AP

Lodowy dziesięciobój z uśmiechem na ustach

Wprawdzie mięśnie ud pieką, ramiona sztywnieją, kwas mlekowy napływa i jeszcze chwila, a ruchy zaczną się robić kwadratowe ze zmęczenia, ale masz trzymać fason do końca. Wyjść i zrobić, jak niektórzy mówią o łyżwiarstwie figurowym: dziesięciobój na lodzie z uśmiechem na ustach. Jak bieg na 1500 metrów, ale interwałowy i z różnymi zadaniami po drodze. Przyspieszenia i zatrzymania, podnoszenia i piruety. W parach tanecznych przynajmniej strach jest mniejszy, bo ewolucje nie są tak ryzykowne. Ale i tu na wyłączenie strachu trzeba pracować długo. Półtora roku temu Maksym Spodyriew z polskiej pary tanecznej po upadku na treningu w Toruniu nie stracił palców tylko dzięki przytomności umysłu swojej partnerki, Natalii Kaliszek. W ostatniej chwili Natalia odciążyła łyżwę, widząc jego rękę na lodzie. Skończyło się pocięciem, a nie odcięciem dwóch palców.

Maksym mówi, że gdy w zimnej hali - a polskie hale są bardzo zimne, Natalia i Maksym trenują ubrani na cebulkę, zdarzyło się już, że im zamarzła woda w butelce zabranej na trening, a pod dachem wisiały sople - że gdy w zimnej hali sztywnieją ręce i traci czucie, to przy łapaniu Natalii "jedzie na doświadczeniu". Na zaufaniu. - Gdy jest wzajemne zaufanie, to nie ma strachu - mówi Natalia. Zaufanie buduje się spędzając na lodzie po sześć do ośmiu godzin dziennie. Do tego trzy razy w tygodniu siłownia z crossfitem, treningi biegowe, tańce towarzyskie, trochę baletu. To była ich droga na igrzyska w Pjongczangu.

Bajerować, oczko puścić. Jak się nie uda, trzeba szukać innego

Uśmiech też się trenuje. W innych sportach, gdy brakuje tchu albo boli, możesz sobie kląć, pluć, sapać. A tutaj trzeba się śmiać. Łyżwiarze czasem ćwiczą uśmiech nawet z pomocą mimów i na zajęciach aktorskich. Trzeba wyjść z uśmiechem na każdy trening, żeby ciało to kodowało. Uśmiech się poprawia podczas analiz wideo. - Czasem mi nasza trenerka Sylwia Nowak-Trębacka mówi po analizie nagrania, że za bardzo się krzywiłem - mówi Maksym Spodyriew.

Każda para stara się, jak to nazywają, jeździć do sędziów. - Spojrzeć w ich stronę, bajerować, oczko puścić. Czasem widać, że komuś się podoba to co robimy. Jedzie z nami. A są i tacy, którzy siedzą z ponurą miną. Ja takiego sędziego czaruję, a on dalej ponury. I już wiem, że u tego nie mamy szans. Szukamy innego, który będzie odpowiadać na moje gesty - mówi Natalia.

"Gdyby w skokach uśmiech poprawiał notę, to skoczkowie robiliby telemark z taką miną jak my"

- Uśmiech to normalna część programu. Gdy się przypadkiem kopniemy łyżwą podczas jazdy, też nie wolno dać po sobie poznać, tylko syczysz pod nosem: "sorry", uśmiechasz się i jedziesz dalej. Gdyby w skokach narciarskich uśmiech podnosił noty, to skoczkowie robiąc telemark też robiliby takie miny jak my. Zresztą u nas jest trochę jak w skokach: kodujesz w mięśniach ruchy, ciało uczy się ich na pamięć. A potem w chwili próby musisz odegrać tę rolę, wyłączając głowę. Bo myślenie o tym, co masz zrobić, może ci tylko namieszać w ruchach. Myśl jest wolniejsza niż ruchy - mówi Spodyriew.

Zryw, uspokojenie, zryw. Biegnij i blokuj oddech

Biathlonu też trochę w łyżwiarstwie figurowym jest. Gdy nagle trzeba znieruchomieć podczas programu. Albo tuż po przyspieszeniu i podnoszeniach trzeba robić kroczki. - To jest niesłychanie techniczny sport. Każde drgnięcie łyżwy ma przełożenie na punkty. Dlatego czasem podczas treningu biegowego robimy też ćwiczenia na blokowanie oddychania. Intensywny bieg i robienie np. deski, z zablokowanym oddechem. Mamy w treningu biegowym dużo interwałów, bo taki jest typ wysiłku w łyżwiarstwie. Zryw, uspokojenie, zryw. Trzeba umieć oddychać razem z programem. Nie dyszeć, nie sprawiać wrażenia, że się goni, tylko się uspokoić wewnętrznie. Ja się już nauczyłam oddychać niemal bez ruchu nawet, gdy stoję w podnoszeniu. Mięśnie mam napięte, nie mogę się ruszać, ale staram się tak oddychać, żeby te momenty wykorzystywać do odpoczynku i zachować więcej sił do końca. Pilnować tych wszystkich drobiazgów, niuansów, niewidocznych dla widza, a kluczowych dla sędziego. Każdy lód jest inny, trzeba się przyzwyczaić. Łydki na nieswoim lodzie bolą bardziej niż na swoim - mówi Natalia.

Natalia z Torunia, Maksym z Charkowa. Świat łyżwiarzy jest bardzo mały

- W drugiej części programu jest już bardzo trudno uspokoić oddech - mówi Maksym. Najlepsza para taneczna świata Tessa Virtue i Scott Moir, Kanadyjczycy, którzy we wtorek nad ranem polskiego czasu zostali drugi raz w karierze mistrzami olimpijskimi, są obłożeni w treningach i podczas regeneracji najnowszą technologią. Czujnikami oddechu, czujnikami snu, itd. - My takich rzeczy nie mamy, ale byliśmy w USA na zajęciach z mimem, właśnie o sztuce oddychania - mówi Natalia Kaliszek. W Tessę i Scotta jest wpatrzona od lat, jeszcze gdy razem z bratem jeździła w parze sportowej. Potem przeszła do tańców. Od czterech lat jeździ z Maksymem Spodyriewem z Charkowa. Świat łyżwiarstwa jest mały, trudno dobrać parę pasującą do siebie charakterem i techniką. Bywa że dwoje geniuszy tańców na lodzie tworzy fatalną parę i muszą się rozstać. Natalia cztery lata temu szukała partnera, Maksym też. Po kilku castingach trafili na siebie, próby w Toruniu, u Natalii, wypadły tak dobrze, że Maksym wrócił do Charkowa tylko żeby się spakować. Od 2016 ma polskie obywatelstwo. Z jego szkoły tańców w Charkowie wyszło czworo olimpijczyków z Pjongczangu. Maksym tańczy dla Polski. Alisa Agafonowa dla Turcji. Tylko Aleksandra Nazarowa i Maksym Nikitin, przyjaciele Natalii i Maksyma, dla Ukrainy. Polska para kończy igrzyska na bardzo dobrym jak na olimpijski debiut 14. miejscu. Natalia i Maksym mają być twarzą lepszych czasów polskiego łyżwiarstwa. Cztery lata temu w Soczi nie było nikogo z Polski. Pierwszy raz od 1980 roku.

Natalia Kaliszek i Maksym Spodyriew PAUL CHIASSON/AP

Wyjść i dać ludziom radość tańcem? To już nie wystarczy, trzeba pilnować techniki

- Łyżwiarstwo niesłychanie się zmieniło. Dziś już solistki skaczą te skoki, które były kiedyś tylko dla mężczyzn. A mężczyźni starają się pomieścić jak najwięcej skoków z czterema obrotami. W tańcach technika jest kluczowa. Czysta jazda na odpowiedniej krawędzi, precyzja. Nie możesz wychodzić z nastawieniem, że ty chcesz dać ludziom radość swoim tańcem. Ty masz się katować techniką i pogodzić to z tańcem, grą aktorską. Ale nie zaniedbywać niczego bo to się od razu odbije na notach. Najmniejsze drgnięcie, najazd na nierówność lodu - mówi Natalia. - I na to wszystko potrzeba lat treningu. Żeby mieć więcej polskich łyżwiarzy w igrzyskach, musimy zatrzymać przy łyżwiarstwie te dzieci, które zgłaszają się na zajęcia, ale rezygnują. Chłopców wciąga hokej albo piłka nożna, dziewczynki często z łyżwiarstwa figurowego odchodzą do lekkiej atletyki, bo nasza ogólnorozwojówka bardzo się tam przydaje. Ale my chcemy naszymi występami sprawić, żeby dzieci zostawały w łyżwiarstwie. To jest trudny, ale piękny sport - mówi Natalia. Jeden z najważniejszych olimpijskich sportów, trafiający codziennie na czołówki światowych relacji z igrzysk. To łyżwiarka figurowa Kim Yu-na zapalała znicz olimpijski w Pjongczangu. Polska się w pewnym momencie od tego świata odłączyła, straciła kontakt.

- Chcemy to zmienić - mówi Natalia. Jej ojciec, Marek Kaliszek, jest od niedawna prezesem Polskiego Związku Łyżwiarstwa Figurowego. A od dawna: siłą napędową klubu MKS Axel Toruń, w którym u Sylwii Nowak Trębackiej, olimpijki z Nagano i Salt Lake City, trenują Natalia i Maksym. - Coś się ruszyło w Polsce - mówi Natalia. - Ale na efekty trzeba będzie poczekać jeszcze kilka lat.

Paweł Wilkowicz
Sport.pl

Pjongczang 2018. Nie rób takiej miny: ukryte cierpienia łyżwiarza figurowego. 14. miejsce Natalii Kaliszek i Maksyma Spodyriewa

Lodowy dziesięciobój z uśmiechem na ustach

Bajerować, oczko puścić. Jak się nie uda, trzeba szukać innego

"Gdyby w skokach uśmiech poprawiał notę, to skoczkowie robiliby telemark z taką miną jak my"

Zryw, uspokojenie, zryw. Biegnij i blokuj oddech

Natalia z Torunia, Maksym z Charkowa. Świat łyżwiarzy jest bardzo mały

Wyjść i dać ludziom radość tańcem? To już nie wystarczy, trzeba pilnować techniki

Historia mundialu

Piłka nożna

Siatkówka

Koszykówka

Sporty motorowe

Inne sporty