Gdyby było normalnie, to do otwarcia igrzysk zostałby tydzień, wioska olimpijska kwaterowałaby już akredytowanych, całe grupy sportowców aklimatyzowałyby się w Japonii i sąsiednich krajach, a przez terminale tokijskich lotnisk płynęłyby od rana do nocy potoki gości. W nowej rzeczywistości Tokio właśnie ogłosiło czerwony alarm w sprawie epidemii i rejestruje rekordy dziennych zakażeń. Przez ostatni tydzień były aż cztery dni z ponad 200 nowymi przypadkami, a czwartek miał być według szacunków dniem nowego rekordu: ponad 280 przypadków. Liczba najcięższych przypadków nie rośnie, ale chorych wymagających hospitalizacji jest tylu, że trzeba zwiększać liczbę łóżek na koronawirusowych oddziałach.
"Sami stworzymy katastrofę, zachęcając teraz do turystyki"
Nie ma w takich warunkach czasu na planowanie, jak bezpiecznie przyjąć za rok olimpijskich gości z zagranicy, bo trzeba ostrzegać własnych obywateli. – Tempo zakażeń jest na poziomie czerwonym, najwyższym z czterech stopni ostrzegania – mówiła w środę gubernator tokijskiej metropolii Yuriko Koike, wzywając mieszkańców do powstrzymania się od niekoniecznych podróży. Politycy opozycji wzywali w ostatnich dniach rząd, by wycofał się z akcji promującej lokalną turystykę, ponieważ w wielu turystycznych regionach są obawy przed gośćmi z Tokio, którzy mogą się przyczynić do rozniesienia wirusa. To w stolicy była ponad jedna trzecia z ok. 23 tysięcy przypadków koronawirusa w Japonii. Zakażonych było tu już ponad 8 tysięcy, zmarło 325 osób. W całym kraju – blisko 1000. – Sami stworzymy katastrofę, jeśli ten program będzie kontynuowany – mówił o akcji promującej turystykę – chodzi m.in. o zniżki na wyżywienie i inne zakupy - Soichiro Miyashita, mer miasta Mutsu w prefekturze Aomori, 700 km na północ od Tokio. Walka z koronawirusem prowadzona przez japoński rząd to od początku pandemii slalom między powstrzymywaniem choroby a chronieniem gospodarki. Japonia nie miała twardego lockdownu, opierała się raczej na zaleceniach. Władze były też w pewnym momencie oskarżane o to, że zanim zapadła decyzja o przełożeniu igrzysk nie mówiły pełnej prawdy o epidemii, by nie zagrozić olimpijskiej sprawie.
Gubernator Koike, choć jest polityczną rywalką premiera Shinzo Abe, nie wzywa teraz do zamykania biznesów w stolicy, tylko do zwiększonej ostrożności. Zwłaszcza w restauracjach, sklepach i klubach nocnych. Ale Koike poprosiła też premiera o takie zmiany w prawie, które pozwalałaby lokalnym władzom karać przedsiębiorców niestosujących się do zaleceń.
Ogniska wirusa w dzielnicy uciech
Krzywa zakażeń rośnie, seria testów wśród obsługi klubów w tokijskiej dzielnicy uciech – w jednym z nowych ognisk epidemii - pokazała dużą liczbę zakażeń u młodych osób, dwudziestolatków i trzydziestolatków. Przypadek koronawirusa w obsadzie musicalu wystawianego w Theatre Moliere w dzielnicy Shinjuku skończył się około 20 nowymi zakażeniami. Teraz około ośmiuset widzów ostatnich przedstawień zostało zakwalifikowanych do grupy wysokiego ryzyka, którą należy przetestować. – To są na razie tak naprawdę drobne zdarzenia. One wynikają z tego, że ludzie przestali się stosować do wytycznych. Ale jeśli wirus zmutuje, to będzie zupełnie inna rozmowa. A to się może stać w każdym miejscu na świecie. Jeśli to będzie nowy groźniejszy wirus, który wywoła drugą falę, to może igrzyska trzeba będzie znowu przełożyć, choć nie chcę się bawić w przewidywania – mówi w rozmowie z Reutersem lekarz Kuyoshi Kurokawa, szef jednego z zespołów doradzających japońskiemu rządowi w sprawie walki z koronawirusem.
Olimpijska Japonia dziś, cztery miesiące po przełożeniu igrzysk z 24 lipca 2020 na 23 lipca 2021, odlicza nie tyle do ceremonii otwarcia, co do jakiegoś bliżej nieokreślonego momentu zwrotnego, w którym można będzie ogłosić: z całą pewnością igrzyska będą. Albo: z całą pewnością ich nie będzie. Tyle że nie da się dziś nawet powiedzieć, kiedy ten moment miałby nastąpić, w świecie bez szczepionki na COVID-19. Rosną tylko koszty przekładania imprezy i utrzymywania w gotowości całej pracującej przy organizacji armii ludzi. A szanse na to, że igrzyska się odbędą, nie rosną. Międzynarodowy Komitet Olimpijski podkreślił jednak w środę, że wspiera organizatorów i jest zdeterminowany, by igrzyska przeprowadzić w 2021. Do tej pory igrzyska odwoływano tylko z powodu obu wojen światowych.
Prace nad okrojeniem igrzysk. Ale mowy o całkowitej rezygnacji z widzów nie ma
MKOl i organizatorzy słuchają zaleceń Światowej Organizacji Zdrowia i pracują nad kilkoma scenariuszami jednocześnie. Również nad takim okrojeniem igrzysk z różnych atrakcji, by niosły ze sobą najmniejsze możliwe ryzyko. Ale nie chcą igrzysk w ciszy, zupełnie bez widzów na trybunach. – Planujemy nad rozwiązaniem, które z jednej strony zwiększy bezpieczeństwo, a z drugiej pokaże ducha olimpizmu – mówi szef MKOl Thomas Bach. Nawet przy igrzyskach bez publiczności ryzyko związane z koronawirusem jest duże, bo trzeba przyjąć dziesiątki tysięcy akredytowanych osób z całego świata. Jeśli bombami biologicznymi nazwano mecze piłkarskie Atalanty z Valencią czy Liverpoolu z Atletico Madryt, rozegrane z publicznością, gdy epidemia przechodziła już w pandemię, to igrzyska olimpijskie w sytuacji jakichkolwiek zaniedbań mogą stać się bombą o wiele groźniejszą. I ta olimpijska niepewność długo Japonii nie opuści. To miały być "igrzyska odbudowy", takie dostały hasło, miały pokazać Japonię, która kilka lat po katastrofie w elektrowni atomowej w Fukuszimie jest odrodzona, rozpędzona i optymistyczna.
Ale zastaną gospodarza w recesji (to akurat swego rodzaju olimpijska reguła: igrzyska zdobywa się na haju rozwoju gospodarczego, a organizuje się je często w dołku) i zmęczonego niepewnością. Ostatni sondaż dla dziennika Asahi Shimbun okazał, że ponad połowa ankietowanych uważa, że igrzysk powinny być jeszcze raz przełożone, albo odwołane. Strach przed pandemią wygrywa z nadziejami na igrzyska. Podsycają te obawy naukowcy. – Liczba zakażeń znów wystrzeli, jeśli będziemy nadal parli do igrzysk. Ledwo panujemy nad wirusem teraz, gdy jest ograniczony napływ gości z zagranicy. Podczas imprezy takiej igrzyska napłyną nowe przypadki wirusa i sytuacja się pogorszy, to nieuniknione – mówił przepytywany przez Reutersa doktor Daichii Morii z wydziału zakaźnego szpitala w Osace. Niektórzy specjaliści ostrzegają, że Japonia może się przy okazji igrzysk stać ofiarą własnego sukcesu na pierwszym etapie walki z epidemią. W ponadstumilionowym kraju zakażeń jest dużo mniej niż w wielu mniejszych krajach (niemal połowę mniej niż w niespełna czterdziestomilionowej Polsce). Śmiertelność też jest bardzo niska (liczba zgonów jest, pozostając przy odniesieniach do Polski, kilka razy mniejsza). – Nie chciałbym, żeby Japończycy poczuli się zbyt pewnie – mówi Norio Sugaya z WHO. – Te wszystkie pochwały dla Japonii za poradzenie sobie z pierwszą falą, to mówienie o "japońskim cudzie". Martwi mnie to. Bo to jest straszne, jeśli są ludzie, którzy wierzą, że Japonia jest nie do pokonania.
Przeczytaj także:
