Siatkówka. Ferdinando De Giorgi: Żałowałem, że opuściłem ZAKSĘ. Czułem, jakbym został z niczym

Tym bardziej boli, kiedy ktoś inny skreśla. Po sukcesie w Lube trafił pan do słabszego klubu, w Rosji drugi sezon był niepowodzeniem, a wynik mistrzostw Europy stał się powodem do zwolnienia z posady selekcjonera reprezentacji Polski. W porażkach jest się samemu, a sukces ma wielu ojców. Jak znalazł pan balans pomiędzy wahaniami kariery?

- Na świecie są maksymalnie trzej szkoleniowcy, którzy nie mieli wzlotów i upadków. Bycie zawodnikiem jest łatwiejsze, ponieważ w dwunastoosobowej drużynie odpowiedzialność się dzieli. Pierwszy trener jest natomiast tylko jeden i poznaje różne odcienie samotności. Przyzwyczaiłem się do niej. Jest to najgorszy element codzienności szkoleniowca. W pewnym momencie zrozumiałem, że nie pójdę dalej, jeśli nie zacznę odpowiednio reagować. To, co nazywam największym plusem mojej pracy, czyli nieustanne uczenie się i wynajdowanie nowych dróg do bycia lepszym, może być ratunkiem z trudnych sytuacji.

Pierwszym krokiem do poradzenia sobie z porażką jest jej akceptacja. Drugim jest pozwolenie sobie na smutek, depresję. Nie można ich negować, bo to przyniesie gorsze konsekwencje w przyszłości. Warto je przeżyć - przez jeden, dwa dni, tydzień, czasem godzinę, kiedy gra się co trzy dni - lecz później trzeba się zawziąć i iść dalej, myśląc o tym, co należy zmienić. Nigdy nie pozwalam sobie na bycie fermo [nieruchomym - przyp. red.], bo to tylko pogłębi zły stan, który sam w sobie jest wystarczająco ciężki.

Nauczyłem się tego jeszcze w karierze zawodniczej. Przegrywałem wygrane turnieje, ale i wygrywałem te prawie przegrane. To pokazało mi, że nie ma na tyle trudnego położenia, z którego nie można wyjść silniejszym. Dzięki temu wiem, że to stagnacja "zabija", więc nie pozwalam sobie na nią również w karierze trenerskiej. Nie zezwala mi na nią również moja rodzina...

A słyszałam, że jest spora.

- Tak, była nas dziewiątka - same chłopaki i dwie siostry. Moja mama była typową, włoską panią domu, a tata pracował jako cantoniere - naprawiał i dbał o drogi. W domu się nie przelewało, ale jednego nigdy nie brakowało - miłości. Dla rodziny byłem najlepszy na świecie, a gdy zdarzały się porażki, to były one winą wszystkich pozostałych osób, a nie moją, haha!

Nie zawsze było nam łatwo. Przy tak dużej liczbie dzieci i jednej osobie pracującej pieniędzy nigdy nie było za dużo. Rodzice robili jednak wszystko, by niczego nam nie brakowało. Całkowicie się dla nas poświęcili. Działali tak skutecznie, że jako dziecko nie odczuwałem żadnych trudności czy braków. Taki model rodziny dał mi wiele. Byliśmy ze sobą bardzo blisko, mieliśmy w sobie wielkie oparcie, a nawet wymienialiśmy się ubraniami! Nigdy nie zapomnę chaosu, jaki panował każdego ranka, kiedy wszyscy szliśmy do szkoły!

Jeśli chodzi o Andreę, to słyszałam, że nie był zachwycony wcześniejszą sytuacją z powołaniem pana przez Bebeto. To były czasy gry w Montchiari, kiedy był pana trenerem klubowym. Co się stało?

- Był wtedy młodym trenerem. Teraz jest ciut, ciut [to trener De Giorgi mówi po polsku - przyp.red.] nerwowy, ale tylko w ocenie tych, którzy nie znali go wcześniej. Zaraz po zakończeniu kariery zawodniczej przeżywał emocje meczowe, jak siatkarz, co było całkowicie naturalne. Był ich prawdziwym wulkanem!

Krzyczał na pana?

- Haha, żeby raz! Ale to było normalne. Uwielbialiśmy się nawet przy zmianie naszej relacji i tak jest do dziś.

Wracając do czasów Monitchiari, niepokoił go mój powrót do kadry w wieku 37 lat. Miałem problemy z kolanem i po sezonie klubowym potrzebowałem odpoczynku. Jakże jednak mogłem nie skorzystać z oferty złożonej przez Bebeto?

Jak wiele z Julio Velasco widzi pan w sobie jako trenerze?

- Wiele. Julio Velasco to człowiek, który potrafił zbudować w nas pewność siebie i wartość jako siatkarzy. Zamiast jednego modelu prowadzenia zespołu, którego mógł trzymać się kurczowo, mówił o konkretnej drodze działania, ale z otwartością na każdą konieczność wprowadzenia zmian.

Dzięki niemu nie pozwalam sobie na dekoncentrację w czasie treningów. Jestem wymagający wobec graczy między innymi dlatego, że Julio taki był. Wiem, że jest to najlepsza droga do sukcesu. Nauczyłem się podstawy - nie ma drogi na skróty - i dlatego zawsze chcę maksimum atencji od moich podopiecznych. Oczekuję 2-4 godzinnej mobilizacji zawodników podczas treningów i kiedy widzę, że któryś odpuszcza, zaraz przy nim jestem, by zmusić go do lepszej pracy.

Trener Velasco nie znosił jednej rzeczy - alibi. Szukanie wymówek jest dla mnie nieporozumieniem. Wpoił mi, że tylko ja jestem panem swojej sytuacji.

Czyli to prawda - jest pan surowy.

- To stereotyp. Uwielbiam żartować, przekomarzać się z zawodnikami. Nie zmienia to faktu, że gdy sam byłem siatkarzem, trening był dla mnie świętością, nie akceptowałem nie bycia w pełni skupionym. Kiedy kończyłem ćwiczenia... Wtedy działa się już zupełnie inna historia!

Dowodem na to jest fakt, że sześć czy siedem razy w życiu prowadziłem oficjalne "gale" ligowe jako wodzirej. Dlaczego? Bo robiłem to na wesoło!

Swoje za uszami miałem również w drużynie narodowej w czasach zawodniczych. W kadrze zawsze działaliśmy w grupie, a prowodyrem był Andrea Lucchetta - siatkarz, którego historia włoskiej siatkówki zapamięta jako "Crazy Lucky" ze względu na nietypową fryzurę i taki też charakter. Któregoś razu w hotelu przed meczem Włochy - Bułgaria nasz manager udał się na spotkanie z przedstawicielem drużyny przeciwnej. Zostaliśmy sami, więc uznaliśmy, że musimy  zapełnić sobie czas.

Hotel był skromny, ale miał wielki korytarz. W nim ustawiono sporych rozmiarów drzewa w ogromnych donicach. Zabraliśmy klucze do pokoju managera, poprzestawialiśmy jego rzeczy i wnieśliśmy tam siedem czy osiem wspomnianych roślin. Poszliśmy spać. Około trzeciej nad ranem obudził nas wrzask naszego opiekuna. Udawaliśmy, że śpimy dalej, a rano zeszliśmy na śniadanie, jak gdyby nic się nie wydarzyło.

Kiedyś rozgrywki międzynarodowe, które dziś nazywamy Ligą Światową, wyglądały inaczej. Wyjeżdżając do Azji spędzaliśmy poza ojczyzną nawet 28 dni z rzędu. To było sporo czasu, który w wolnych chwilach należało zagospodarować. Któregoś razu moja żona zapytała, co chciałbym dostać na urodziny. Powiedziałem, że sprzęt do karaoke. Była zdziwiona, ale mi go kupiła. Okazał się on jedną z najlepszych rozrywek, jakie miała włoska reprezentacja. Spędzaliśmy razem czas, integrowaliśmy się z innymi drużynami i wyjazdy nie dłużyły się nam aż tak bardzo.

Pana historia przeplatała się z polską siatkówką od początku - to chyba przeznaczenie. Już w Umbria Volley San Giustino trafił pan na pierwszego biało-czerwonego. Pamięta pan, kto to był?

- Sebastian Świderski.

Ten sam, po którym później przejął pan ZAKSĘ i który jest prezesem tego klubu.

- Historia jest niesamowita! Później spotkaliśmy się również w Maceracie, więc Sebastian zna mnie dobrze. Nie zapomniałem o nim, kiedy tam pracowałem, a on o mnie w ZAKSIE. Pamiętam także mecze ze Skrą w Lidze Mistrzów w sezonie 2006/2007 [pierwszy Lube przegrało z BOT Skrą 1:3, a drugi wygrało 3:0 - przyp.red.] i nigdy nie zapomnę, jak świetnie prezentował się w nich Mariusz Wlazły.

Z Lube sięgnął pan po złoto mistrzostw Włoch w 2006 roku, a kolejne lata były chudsze. Po rozstaniu z klubem trafił pan właśnie do zespołu z San Giustino, który nie miał aż tak wysokich aspiracji. Wkrótce skorzystał pan z propozycji Fakieł Nowy Urengoj. Różnica była wielka?

- Tak, ale to mnie nie powstrzymało. Miałem olbrzymie pragnienie wyjazdu i skorzystania choć raz w życiu z takiej okazji. Spakowałem się i opuściłem Włochy. Pojechałem w pojedynkę, ponieważ moja żona została z córką i synem, którzy zaczynali szkołę w Italii. To były bardzo trudne miesiące. Sam dojazd do Nowego Urengoju był niepokojący - przez 3-4 godziny jechaliśmy przez dzikie lasy  i krajobraz się nie zmieniał.

W stosunku do Moskwy, z której wyjeżdżałem, różnica czasowa wynosiła dwie godziny. Nie mogłem przyzwyczaić się do temperatury, ale za to przekonałem się, że Rosjanie lubią Włochów. W ich domach jest bardzo, bardzo ciepło - pewnie dlatego, że jako jedyni nie mają problemów z gazem!

Nadal nie wie pan, czyją winą był rezultat na mistrzostwach Europy? [nawiązanie do wywiadu przeprowadzonego po porażce w barażu ze Słowenią - przyp. red.]

- To był bardzo trudny moment dla każdego - dla mnie, zawodników, dziennikarzy i fanów siatkówki w Polsce. Wtedy zadałaś mi pytanie o odpowiedzialność za wynik mistrzostw Europy i mogę z czystym sercem powiedzieć, że to trener ją ponosi. Nie zgodzę się jednak z tym, że wszystko jest zależne wyłącznie od szkoleniowca.

Nie zmienia to faktu, że bardzo cieszę się, że byłem selekcjonerem polskiej reprezentacji. To było moje marzenie, które niestety trwało zbyt krótko, a presja i oczekiwania z niego wynikające były olbrzymie. Jeśli spytałabyś się mnie o to, czy mogłem zrobić coś lepiej, to na pewno odpowiedziałbym, że tak.

Czy to prawda, że mimo tego, że PZPS miał dać panu czas na przygotowanie drużyny do Tokio i wprowadzenie młodych do gry w kadrze, jednocześnie nałożył wymóg medalu na mistrzostwach Europy?

- Nie pamiętam czy padły dokładnie takie słowa. Oczekiwanie na sukces na imprezie rozgrywanej we własnym kraju było jednak w stu procentach naturalne. Chciano, byśmy grali o medal, a to oznacza, że drużyna miała dojść do najlepszej czwórki - wszyscy tego pragnęli, nie tylko federacja!

To, co zawiodło nie ma znaczenia, bo to doświadczenie jest już za mną. Liczy się fakt, że PZPS wybrał nowego selekcjonera. Dla mnie, jako dla szkoleniowca polskiego klubu, istotne jest, by kadra pod wodzą Vitala Heynena odniosła sukces, ponieważ byłoby to dobre dla całej krajowej siatkówki.

Spodziewał się pan burzy, która rozpętała się po Euro?

- Tak. To jest immanentna część polskiej siatkarskiej kultury - ludzie tak mocno kochają tę dyscyplinę, że każda porażka bardzo ich boli. Pojawia się wiele spekulacji, czasami dziennikarze z małej rzeczy robią wielką aferę, ale to wszystko ma swój urok.

Po zwolnieniu nie chciał pan rozmawiać z dziennikarzami.

- Bo to był moment, w którym milczenie było najlepszym rozwiązaniem. Pojawiłyby się emocje, wymówki, oskarżenia, a to nie byłoby stosowne. Poniosłem odpowiedzialność i jeżeli miałbym coś komuś do powiedzenia, to zrobiłbym to prosto w twarz.

Obawiał się pan czegoś w tym wyzwaniu? Jak ułożyła się pana współpraca z Maciejem Muzajem, który w wywiadzie przyznał, że po kadrze do klubu wrócił "lekko podłamany"?

- Nie obawiałem się, ponieważ byłem z nim szczery. Wybór Łukasza Kaczmarka był decyzją na tamten moment i wcale nie oznaczał, że Maciej jest gorszym siatkarzem. Jest to bardzo duży talent, który miewa problemy z ciągłością gry. Na mistrzostwach Europy nie mogliśmy sobie pozwolić na wloty i upadki, bo liczyła się tylko stabilność.

Wierzę w Maćka i wiem, że jest jednym z najbardziej obiecujących siatkarzy w Polsce. Czasami jednak za bardzo skupia się na błędach, bo chce być idealny. Wymaga od siebie dużo, ale potrzebuje również nieco odpuścić.

Mówi się, że mężczyzna, by być spełniony, powinien spłodzić syna, zbudować dom i posadzić drzewo. Pan ma syna, dom również, ale zamiast drzewa ma pan halę własnego imienia w Squinzano. Pora umierać?

- Haha, dokładnie! Budynki zazwyczaj nazywa się po zasłużonych, jak i martwych osobach, więc bardzo dziwnie czuję się za każdym razem, gdy przechodzę obok hali. Nie zmienia to faktu, że niezwykle cieszy mnie ten zaszczyt. Warto było zająć się siatkówką i mam nadzieję, że dam jej z siebie jeszcze więcej