Problem ten najczęściej dotyka osób trenujących takie dyscypliny jak: bieganie, piłka nożna, narty biegowe, a w literaturze często donosi się o tym problemie wśród żołnierzy piechoty. Dane statystyczne są mało precyzyjne, wśród osób aktywnych problem shin splints dotyczy od 4 do 35% ogółu.
Czy to na pewno Shin splints?
Z powyższym problemem mamy do czynienia jeśli czujemy ból w okolicy podudzia, jest to zespół objawów dający poniższe dolegliwości:
- ból z przedniej strony piszczeli (zespół mięśnia piszczelowego przedniego),
- ból po stronie zewnętrznej na przebiegu mięśni strzałkowych (pronujących stopę),
- najbardziej uporczywe i typowe dla shin splints bóle po stronie przyśrodkowej w dalszej części piszczeli (tzw. MTSS - medial tibial stres syndrome - zespół naprężeń przyśrodkowej strony piszczeli )
- W dotyku można wyczuć bardzo tkliwe zgrubienia występujące na piszczeli i wzmożone napięcie mięśni oraz skóry w okolicy przednio-przyśrodkowej.
Shin Splints. Powracający problem biegacza Shin Splints. Powracający problem biegacza Shin Splints. Powracający problem biegacza
Poza bieganiem objawy można sprowokować poprzez podskakiwanie jednonóż/obunóż (np. skakanka). Jest to czuły test jakim w warunkach domowych można sprawdzić progres w leczeniu lub zweryfikować swoje objawy.
Na początku objawy występują po bieganiu - odczuwamy bolesne ciągnięcie i sztywność w wyżej wymienionych miejscach. W kolejnych fazach zaawansowania objawy rozpoczynają się coraz wcześniej w trakcie biegu po określonym zasięgu, a w ostatnim stadium uniemożliwiają nawet normalne chodzenie.
Skąd to się bierze?
Problem wynika z powtarzalnych czynności i absorbowania dużych obciążeń w długim czasie, szczególnie w trakcie biegania po twardej nawierzchni i/lub z dużą ilością podbiegów. Powstające na skutek tego mikro urazy zwiększają tendencje do przeciążeń w okolicy goleni przez co traci ona zdolność do fizjologicznego przenoszenia sił przez tkanki miękkie i zdolności do prawidłowego gojenia.
Wśród czynników ryzyka pojawienia się shin splints są zmiany takie jak:
- wypłaszczony łuk podłużny stopy,
- zmniejszona rotacja wewnętrzna stawu biodrowego,
- ograniczone zgięcie grzbietowe stopy,
- niewyleczone kontuzje (skręcenia, złamania, przeciążenia ścięgna Achillesa),
- zbyt duże obciążenia treningowe bez odpowiedniego przygotowania,
- zła technika biegu,
- stosunek siły mięśniowej: słaby mięsień piszczelowy przedni w stosunku do napiętej silnej łydki.
Shin Splints. Powracający problem biegacza Shin Splints. Powracający problem biegacza Shin Splints. Powracający problem biegacza
Czy przejdzie samo?
Jeśli problem dopiero się zaczyna należy go obserwować i wprowadzić następujące ćwiczenia:
- rozciąganie mięśni tylnej grupy uda (kulszowo-goleniowe),
- rozciąganie mięśni łydki (płaszczkowaty i brzuchaty),
- wzmacnianie mięśni podudzia (piszczelowy przedni, grupa strzałkowa),
- trening ekscentryczny łydki.
Instrukcja wykonania ćwiczeń znajduje się na poniższym filmie:
W przypadku kiedy nic się nie zmienia, a problem nasila się w obserwacji około 1-2 tygodni powinniście poszukać pomocy u wykwalifikowanego fizjoterapeuty.
Niedoleczone shin splints może prowadzić do złamań zmęczeniowych kości piszczelowej które może wykluczyć z wszelkich aktywności na bardzo długi czas, a zaniedbanie problemu wydłuża często czas rekonwalescencji.
Jakie są możliwości leczenia?
Istnieje wiele możliwości radzenia sobie z shin splints. Zaczynając od pierwszej reakcji na wcześniej wymieniane dolegliwości powinniście zacząć od ćwiczeń zamieszczonych w filmie.
Jeśli nie zmniejsza to objawów, albo nie znosi ich całkowicie, można spróbować takiej metody fizykoterapii jak fala uderzeniowa lub stosować wkładki ortopedyczne znoszące płaskostopie.
Z mojego doświadczenia oraz powołując się na wyniki badań naukowych opartych na studium przypadku, szybsze i pełne wyleczenie jest możliwe po odpowiednio przeprowadzonej rehabilitacji. Mam tutaj na myśli indywidualne podejście i dojście do źródła powstawania problemu, którym może być np. ustawienie miednicy, technika biegu lub niedoleczone kontuzje.
Jeśli chodzi o dolegliwości bólowe w terapii najskuteczniej wydają się działać metody powięziowe, które powoli rewolucjonizują podejście do problemu i leczenia. W moim przypadku jest to metoda FDM pozwalająca błyskawicznie przywrócić kształt powięzi, wyeliminowanie bólu i przywrócenie zdolności fizjologicznego gojenia. A po uldze w bólu można skupić się na całości poprzez rozluźnienie całej taśmy tylnej (prostowniki biodra, zginacze kolana, mięśnie łydki) wzmocnienie mięśnia piszczelowego przedniego czy poprawę statyki miednicy i/lub wysklepienia stopy.
Co robić żeby problem nie wrócił?
Aby zminimalizować ryzyko powrotu shin splints, należy znaleźć przyczynę problemu i skutecznie ją wyeliminować poprzez m.in.:
- noszenie prawidłowego obuwia,
- stosowanie wkładek ortopedycznych,
- terapię manualną i przywrócenie prawidłowego funkcjonowania całego łańcucha ruchu,
- profilaktykę (ćwiczenia, stretching, dobry plan treningowy).
W przypadku pytań lub chęci zgłębienia tej tematyki zapraszam do dyskusji w komentarzach poniżej lub na konsultacje jeśli dotychczasowe próby walki z shin splints nie pomagają.
mgr Wojciech Długołęcki Certyfikowany terapeuta manualny, terapeuta FDM Gabinet Rehabilitacji REH-ART
Bibliografia:
- Schulze Ch. Fizne S. Bader R. Lison A. "Treatment of Medial Tibial Stress Syndrome according to the Fascial Distortion Model: A Prospective Case Control Study".The Scientific World Journal Volume 2014
- Jovicic M Hrkovic M. Lazovic M. "Medial Tibial Stress Syndrome: Case Report". Med Pregl 2014. Institute for Rehabilitation, Belgrade
- Johnston E. Flynn T. Bean M. "A randomiyed controlled trial of a leg orthosis versus traditional treatment for soldiers with shin splints: a pilot study" Military Medicine 2006; 171: 40-45
