Poniżej opisujemy w skrócie zasady przewożenia rowerów pociągiem w kilku europejskich krajach, jeśli macie jakieś nowe informacje, nie wahajcie się do nas pisać!
Większość europejskich linii kolejowych dopuszcza przewóz rowerów. Najłatwiej podróżuje się pociągami lokalnymi i regionalnymi (jest tam z reguły wiele miejsca na rower a przewóz jednośladu jest tani lub bezpłatny). W pociągach dalekobieżnych, dużych prędkości i nocnych sprawa się komplikuje - wymagane są rezerwacje, miejsc jest mało, ceny duże i nie każdy pociąg umożliwia przewóz.
Najlepiej sprawdzić dostępność danego pociągu dla rowerów przed wyjazdem (na stronach krajowych linii kolejowych czy nawet na stronie rozklad-pkp.pl , gdzie możliwe jest wyszukiwanie pociągów zagranicznych z dostępnością dla rowerów).
W większości przypadków rower złożony (ze zdjętym przednim kołem, wyjęta i ustawioną równolegle do ramy kierownicą, odkręconymi pedałami) i opakowany (w specjalnej walizce lub choćby owinięty plastikową folią) jest traktowany jako bagaż ręczny i przewożony za darmo.
Jadąc pociągiem z rowerem warto udać się na dworzec odpowiednio wcześniej. Nie wszędzie dostanie się na peron jest łatwe (nawet w Niemczech zdarzają się dworce bez wind czy podjazdów, a powolne i wiecznie zapchane windy na Hauptbahnhof w Berlinie są klasą samą w sobie).
Warto sprawdzić w którym miejscu peronu zatrzyma się wagon rowerowy (dotyczy pociągów objętych rezerwacją miejsc).
W większości wypadków lepiej zapakować się do pociągu rowerem bez bagażu (bagaż zapakować osobno). Może to być nieco uciążliwe i wymagać związania wielu pakunków w jeden, jednak rower z sakwami dość ciężko wnieść na pokład, a potem - manewrować nim w przedziale.
W wielu pociągach w Niemczech można przewozić rowery fot. Rafał Muszczynko
Pociągi lokalne
Zdecydowana większość pociągów sieci regionalnej (S-Bahn, RegionalBahn, RegionalExpress, Inter-Regional Express) posiada wagony z dużą przestrzenią do przewożenia rowerów (oznaczone symbolem roweru przy wejściu). Rowery można również przewozić w przedsionkach wagonów o ile nie utrudniają poruszania się innym pasażerom. Przewożenie rowerów pociągami jest w Niemczech dość popularne, więc w weekendy i sezonie turystycznym na najbardziej ruchliwych trasach może być tłoczno. Deutsche Bahn chwali się na swojej stronie, że dołączane są wówczas dodatkowe wagony rowerowe, jednak mając możliwość wyboru, warto zaplanować podróż poza szczytem.
Ceny biletów uzależnione są od regionalnych taryf - w niektórych landach bilet na rower kosztuje do 5 euro, w innych - może być nawet bezpłatny.
Niektóre taryfy specjalne (bilety weekendowe, zbiorowe lub "landowe") występują łącznie ze specjalną (zniżkową) taryfą na przewóz rowerów.
Pociągi dalekobieżne
W wielu pociągach dalekobieżnych (ICE, nocne) istnieje możliwość przewożenia rowerów w specjalnie do tego wydzielonej części wagonu, podobnej do tych, jakie znamy z polskich pociągów TLK. Informacja, czy dany pociąg prowadzi odpowiedni wagon znajduje się na stronie bahn.de. Aby przewozić rower takim pociągiem należy zakupić bilet, który kosztuje 9 euro (na trasach międzynarodowych - w tym do Polski - 10 euro). Przewoźnik zaznacza, że ze względu na konieczność pozostawienia przejścia przez wagon, niektóre rodzaje rowerów (długie rowery poziome, tandemy) mogą zostać niewpuszczone na pokład (choć nie słyszałem o podobnej sytuacji).
Jeśli jedziemy ze składakiem lub złożymy nasz rower na tyle dobrze, że zmieści się na półce na bagaże, może on być przewożony bez specjalnej opłaty, jako zwykły bagaż.
Ze względu na ograniczoną liczbę miejsc w wagonach rowerowych, rekomendujemy wcześniejszą rezerwację (możliwa na stronie bahn.de).
Nie ma możliwości przewożenia rowerów pociągami Thalys.
Pociągi lokalne
W pociągach lokalnych (TER, RER) przewóz rowerów - o ile jest możliwy - jest bezpłatny i nie wymaga wcześniejszej rezerwacji ani biletów. Dostępność i połączenia można sprawdzić na stronie http://www.ter-sncf.com/ oraz na rozkładach jazdy na dworcach (piktogram roweru przy pociągu). W przypadku dużego obłożenia obsługa pociągu może odmówić nam wejścia na pokład, na szczęście połączenia kolejowe są we Francji dość częste i szybkie.
Na Korsyce jedyną linię kolejową obsługuje prywatny przewoźnik, który ma własne taryfy. Przewóz roweru pociągiem kosztuje kilkanaście euro.
Pociągi dalekobieżne (TGV)
W niektórych pociągach TGV, zarówno na trasach krajowych jak i międzynarodowych (z wyjątkiem piętrowych TGV duplex), przewóz niezłożonego roweru za dodatkową opłatą 10 euro jest możliwy. Na trasach międzynarodowych bilet kosztuje nawet 20 euro (o ile w ogóle jest możliwość przewożenia roweru). Nie da się rezerwować biletu online. Bezpłatnie można przewozić rower złożony, jeśli nie przekracza rozmiarów 120x90 cm, w miejscu do przewozu dużego bagażu ręcznego.
Pociągi lokalne
Niemal wszystkie lokalne i regionalne pociągi umożliwiają przewóz roweru. Bilet (ważny 24 godziny bez względu na liczbę przesiadek) kosztuje 3.50 euro. Jest to o tyle sensowne, że na dłuższych dystansach (powiedzmy - między Mediolanem a Rzymem) liczba przesiadek może być dość duża.
Pociągi dalekobieżne
Niektóre pociągi InterCity i EuroCity mają przedziały do przewozu rowerów (szczegółowe informacje na stronie trenitalia.it). Bilet jest obowiązkowy i kosztuje 5 euro. Nie można przewozić niezłożonych rowerów w pociągach dużych prędkości Eurostar.
W większości pociągów jest możliwe przewożenie rowerów albo w specjalnych wagonach bagażowych, gdzie przewożone są pod nadzorem pracownika kolei albo pod nadzorem pasażera w wydzielonej dla rowerów części wagonu lub na końcu składu pociągu. Dostępność pociągu dla roweru oznaczona jest na rozkładzie jazdy dość rozbudowanym systemem piktogramów. Rower oznacza możliwość przewożenia pojazdu ze sobą bez rezerwacji, rower w kółeczku oznacza możliwość rezerwacji, a rower w prostokącie - jej konieczność. Z kolei walizka oznacza wagon bagażowy (do którego można wstawić rower)
Bilety kosztują od 25 koron za jeden przejazd do 200 koron za bilet całodobowy z rezerwacją. Rezerwacja online możliwa jest tylko na pociągi dużych prędkości Pendolino (w których dla rowerów przeznaczono jedynie 3 miejsca).
Pociągi lokalne
Podobnie jak w Niemczech, sieć jest dość dobrze rozbudowana i większość lokalnych pociągów posiada wagon z miejscami dla rowerów. Aby móc przewieźć rower takim pociągiem należy kupić bilet kosztujący do 5 euro (niektóre specjalne taryfy pozwalają na przewóz roweru za darmo). Rezerwacja nie jest wymagana.
Pociągi dalekobieżne
Należy rezerwować bilety na rower z wyprzedzeniem (miejsce do przewożenia rowerów jest niemal w każdym pociągu, choć w niektórych zmieszczą się tylko dwa jednoślady). Koszt biletu to 10 euro (na trasach międzynarodowych - 12 euro).
fot. Rafał Muszczynko
Węgierskie linie kolejowe umożliwiają przewóz rowerów w większości pociągów za dodatkową opłatą. Cena za bilet zależy od dystansu i waha się między 230 a 1600 forintami. Pociągi dalekobieżne oznaczone piktogramem zabierają na pokład z reguły 6 rowerów (zalecana wcześniejsza rezerwacja).
W ukraińskich pociągach nie występują specjalne wagony rowerowe, jednak rower można przewozić w pociągach lokalnych (elektryczka) z tyłu składu - z reguły bez dodatkowej opłaty. W pociągach dalekobieżnych, aby przewozić rower, należy zdjąć przednie koło i opakować go. Przewożenie w ten sposób roweru możliwe jest w pociągach trzeciej klasy (płackartny) i wymaga zakupu biletu na dodatkowy bagaż 5-10 hrywien.
Konrad Olgierd Muter