Góry Sowie - trasa numer 3

Srebrna Góra - Kalenica - Przełęcz Jugowska - Sokolec - Ludwikowice Kłodzkie - Nowa Ruda - Bożków - Srebrna Góra

Trasę zaczynamy w Srebrnej Górze.

Położona jest na wysokości od około 400 m n.p.m. do około 600 m n.p.m. (najwyższe wzniesienie - Góra warowna 686 m n.p.m.) w głębokiej, wąskiej dolinie oddzielającej Góry Sowie od Gór Bardzkich, gdzie od początku XVIII wieku wydobywano srebro. Nad Srebrną Górą i Przełęczą Srebrną wznosi się potężna Twierdza Srebrnogórska strzegąca przejście przez przełęcz do Kotliny Kłodzkiej, składająca się z sześciu fortów oraz szeregu leśnych umocnień i bastionów, jeden z najciekawszych obiektów architektury militarnej w Polsce, znacznie większa od twierdzy kłodzkiej, wybudowana przez Fryderyka II po Wojnie siedmioletniej. Jest to największa górska twierdza w Europie.

W 2002 roku powstał tutaj Forteczny Park Kulturowy. Do jego zadań należą wszelkie sprawy związane z ochroną i zagospodarowaniem Twierdzy Srebrnogórskiej oraz otaczających ją. W roku 2004 Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Twierdza zyskała status pomnika historii.

Jak zwiedzać Twierdzę?

DONŻON czynny codziennie: Listopad - marzec od 10:00 do16:00 (zwiedzanie z przewodnikiem po wcześniejszej rezerwacji), Kwiecień - październik od 10:00 do 18:00 Wakacyjne weekendy (lipiec sierpień) od 10:00 do 19:00. Ostatnie przejście z przewodnikiem na godzinę przed zamknięciem. Twierdzę można zwiedzać w towarzystwie żołnierzy z Regimentu Srebrnogórskiego. Regiment ożywią życie na twierdzy i jest swego rodzaju "żywym muzeum", w którym turyści mogą przez osobiste doświadczenie poznawać specyfikę osiemnastowiecznego życia fortecznego (np. strzelając z muszkietu czy armaty). Co roku w czerwcu odbywa się rekonstrukcja historyczna ataku wojsk napoleońskich z 1807r.

IZBA PAMIĄTEK (czynna w godzinach otwarcia twierdzy). Prezentuje zbiór pamiątek związanych z historią twierdzy oraz górnictwa srebra. FPK przez cały rok proponuje: wycieczki dydaktyczne, zwiedzanie z przygodą, imprezy integracyjne, pikniki rodzinne.

Ze Srebrnej Góry kierujemy się szlakiem czerwonym (jest to główny szlak Sudecki, który prowadzi partią grzbietową przez całe Góry Sowie) w kierunku Przełęczy Pod Gołębią, a dalej na przełęcz Pod Szeroką i Przełęcz Woliborską.

Przełęcz Woliborska znajduje się na wysokości 711 m n.p.m.. Jest to przełęcz górska, stanowiąca wyraźne, dość wąskie, płytko wcięte obniżenie o stromych podejściach i łagodniejszych zboczach, wcinające się w gnejsowe podłoże, między wzniesienia Kobylec (766 m n.p.m.) i Zległe (737 m n.p.m.). Otoczenie wokół przełęczy porośnięte jest dolnoreglowym lasem mieszanym, w którego drzewostanie przeważa świerk i buk. Znajduje się tu parking i wiata turystyczna

Po odpoczynku na przełęczy kierujemy się dalej szlakiem czerwonym w kierunku Kalenicy. Jesteśmy na drugim co do wielkości, szczycie Gór Sowich, Kalenicy (964 m n.p.m.). Jest to wybitny szczyt, tworzący z sąsiednią Słoneczną (950 m n.p.m.), najwyższą kulminację środkowej części głównego grzbietu Gór Sowich. Na szczycie znajduje się 20 metrowa stalowa wieża widokowa wybudowana w 1933 roku. Inicjator budowy, Towarzystwo Sowiogórskie, nadało jej imię marszałka Hindenburga, ówczesnego prezydenta Republiki Weimarskiej. Po II wojnie światowej pozostawiona własnemu losowi wieża niszczała, udało się jej jednak dotrwać do renowacji w roku 1991, dzięki czemu turyści mogą cieszyć się dookólną panoramą. Z jednej strony głównego grzbietu Gór Sowich (z pogrążoną w chmurach najwyższą Wielką Sową) leży ziemia dzierżoniowska, z drugiej obniżenie Nowej Rudy. Kalenica to także leśny rezerwat przyrody "Bukowa Kalenica" o powierzchni 26 ha. Przedmiotem ochrony jest pierwotny las bukowy, na grzbiecie rosną  skarłowaciałe buki,  pomieszane ze świerkami, jaworami tworząc ładny starodrzew.

Z Kalenicy jedziemy dalej czerwonym szlakiem, po drodze mijamy Słoneczne Skałki, szczyt Słonecznej, dalej po grzbiecie Rymarza(913 m n.p.m.), jedziemy ostrym zjazdem dla odważnych, w końcu kamienistą drogą wyjeżdżamy na szutrową, tutaj skręcamy w prawo a po przejechaniu 200 metrów dojeżdżamy do asfaltowej drogi,  Jugów - Pieszyce. Jesteśmy na wzniesieniu o nazwie Przełęcz Jugowska (805m n.p.m.). Jest tu duży parking, wiata, węzeł szlaków. Po lewej stronie widoczny drogowskaz do schroniska Zygmuntówka (zbudowane w 1938 roku) i do sąsiadującej poniżej Bukowej Chaty. Jest to odległość około 500m poniżej przełęczy.  Kierujemy się więc do jednego ze schronisk. W zimie działają tutaj 2 wyciągi narciarskie.

Kolejny, punktem naszej trasy jest Sokolec. Do Sokolca jedziemy lokalną drogą asfaltową z jednego ze schronisk, które wybraliśmy. To wieś turystyczna. Na terenie miejscowości znajduje się kilka wyciągów narciarskich, gwarantujących jazdę na łatwych i nieco trudniejszych stokach. Miejsce to posiada bogatą ofertę noclegową i jest świetną bazą wypadową na licznie przebiegające tędy szlaki turystyczne: piesze, rowerowe i samochodowe.  Malownicze położenie miedzy Wzgórzami Wyrębińskimi, a Górami Sowimi, w obniżeniu doliny Sowiego Potoku, dostrzegli w XIX w. miłośnicy turystyki i w ten sposób Sokolec, stał się popularnym miejscem startu wycieczek na Wielką Sowę. We wsi i jej przysiółkach, powstały  gospody i schroniska, a  także obiekty sportowe (skocznia narciarska, tory saneczkowe i trasy dla narciarzy). W czasie II wojny światowej mieściło się we wsi komando obozu Gross-Rosen, a jego więźniowie pracowali przy drążeniu sztolni w Gontowej. Dzisiaj miejscowość jest popularnym ośrodkiem narciarskim. Najcenniejszym zabytkiem Sokolca jest kościół św. Marcina z 1786 roku. Z kościoła, który jest ostatnim punktem w Sokolcu jedziemy tą samą drogą lokalną, aż do obowiązkowego punktu trasy, jakim jest odwiedzenie ośrodka wypoczynkowego "Harenda", położonego u podnóża góry Gontowa. Oprócz bazy noclegowej i gastronomicznej ośrodek dysponuje  bogatym zapleczem rekreacyjnym. Ośrodek ma własną stadninę tarantów małopolskich (20 koni) i doświadczonych instruktorów prowadzących jazdę na przestronnym padoku lub w terenie, w ośrodku są bryczki i taborowy wóz cygański - organizowane są na nich przejażdżki dla gości. Własnością ośrodka jest także duży zarybiony zalew (1,5 ha), na którym goście wędkują, pływają na wodnych rowerach, kajakach i łódkach. Na zalewie jest również urządzone strzeżone kąpielisko. Nad zalewem  znajduje się, mogąca pomieścić 70 osób drewniana gospoda grillowa, a także wędzarnia, w której przygotowywane są wyśmienite wędzone pstrągi. Na terenie ośrodka znajduje się duży strzeżony parking mogący pomieścić 120 samochodów.

Z "Harendy" asfaltową drogą lokalną kierujemy się do Ludwikowic Kłodzkich, gdzie możemy zobaczyć pochodzący z 1708 roku kościół barokowy. W Ludwikowicach wjeżdżamy na drogę nr 381 i kierujemy się w stronę Nowej Rudy gdzie możemy odwiedzić dawną kopalnię węgla wraz z podziemną trasą turystyczną. Jadąc dalej drogą nr 381 przejeżdżamy przez Słupiec i jedziemy w kierunku Bożkowa. Do tej malowniczej wioski musimy zjechać w dół z drogi 381 i dojeżdżając do centrum zobaczymy piękny pałac z XVI wieku wzniesiony przez Hrabiego von Magnis. Czasy świetności już ma on za sobą, ale nadal przyciąga wzrok swoją wielkością i wspaniałą wieżą. Wśród gości, którzy odwiedzili pałac w Bożkowie, byli m.in. późniejszy prezydent USA John Quincy Adams oraz królowie Prus Fryderyk Wilhelm III Hohenzollern z małżonką Luizą i Fryderyk Wilhelm IV Hohenzollern. Naprzeciw pałacu znajduje się kościół parafialny Parafii Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Bożkowie ufundowany przez Johanna Ernsta von Götzena, wybudowany w latach 1704-1708 w stylu barokowym. Zasadniczą część głównego ołtarza stanowi obraz przedstawiający powitanie św. Piotra i Pawła, przy tabernakulum znajdują się relikwie św. Franciszka Ksawerego i św. Rocha. Z centrum Bożkowa kierujemy ponownie na drogę 381 i skręcając w lewo wracamy do Słupca skąd prowadzi szlak czerwony do Srebrnej Góry. W drodze do Srebrnej Góry przejeżdżamy przez Nową Wieś Kłodzką gdzie znajduje się kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego pierwotnie wzmiankowany w 1486 roku a obecnie barokowy z 1784r.  Obiekt restaurowany był w 1844r. i 1961r.

W niedużej odległości od Nowej Wsi Kłodzkiej jest Dzikowiec w którym możemy podziwiać kościół parafialny pw. Św. Marcina wzmiankowany w 1337 r., a obecnie barokowy wzniesiony w 1645r.

Teraz pozostaje nam już tylko powrót do Srebrnej Góry skąd rozpoczęliśmy naszą podróż.

Więcej o: