Sportowy wyścig zbrojeń - kiedy sprzęt robi różnicę

Udoskonalenia strojów panczenistów stały się już tradycją przed każdą wielką imprezą. Na igrzyskach w Nagano, w 1998 roku hitem były łyżwy-klapki i i kombinezony z paskami regulującymi przepływ powietrza. Cztery lata później kilku zawodników walczyło o medale w strojach-patchworkach, które miały o sekundę przyspieszyć bieg łyżwiarza na 5000 m.

Przed igrzyskami w Vancouver nowe, kosmiczne stroje ubrali Kanadyjczycy. Zaprojektowali je specjaliści z kanadyjskiego instytutu lotnictwa oraz Japończycy z firmy narciarskiej Descente. Miały one dać zawodnikom taką przewagę, jak superstroje pływaków, zakazane od 1 stycznia w mityngach pływackich. Testy nad strojami trwały cztery lata.

Jaki przyniosły efekt? Dwa złote medale, jeden srebrny i dwa brązowe.

Sprzęt w skokach narciarskich odgrywa bardzo ważną rolę. Nie dziwi więc, że niemal wszystkie czołowe reprezentacje kombinują jak mogą, by zyskać przewagę. Przed igrzyskami w Vancouver o sztuczki ze strojami podejrzewał rywali trener polskiej kadry Łukasz Kruczek. - Być może konkurencja znowu "wymyśliła" coś z kombinezonami. Pewności żadnej nie mamy, ale zastanawiające jest to, że Ammann i Kofler mieli we czwartek za duże ubrania. To są dopiero pewne symptomy, ale przyjrzymy się sprawie - zapowiadał po konkursie w Ga-Pa, w 2010 roku. Już na igrzyskach zainteresowanie mediów wzbudziły wiązania Simona Ammanna. - Selekcjoner Austriaków Alex Pointner pokazał mi zdjęcie wiązań narciarskich Szwajcara i on uważa, że te zapięcia są wbrew przepisom i powinny być zakazane. Pomysł ich stosowania jest niezgodny z duchem uczciwej rywalizacji - mówił o sprzęcie Ammanna trener Adama Małysza Hannu Lepistoe. Zdaniem Fina sprzęt, którego używa Szwajcar pozwala skoczkom na lepsze ustawianie nart w czasie lotu, a więc dłuższe skoki. Sprawę ostatecznie rozwiązał FIS, potwierdzając, że wiązania Ammanna są zgodne z przepisami.

Techniczne nowinki potrafią zdominować nawet cały sezon wyścigów. Tak było w 2009 roku, kiedy debiutujący w stawce Brawn GP był bezkonkurencyjny w pierwszej połowie sezonu m.in. dlatego, że wykorzystując lukę w przepisach zainstalował w bolidzie podwójny dyfuzor. Konkurencja najpierw próbowała zakwestionować legalność nowinki, a kiedy to okazało się niewykonalne, kolejne zespoły zaczęły instalować podwójny dyfuzor u siebie. Na pogoń za Brawn GP było jednak za późno - mistrzem świata został Jenson Button. Dużą rolę w poprzednim sezonie odegrał kanał F, wynaleziony przez McLarena. Obie nowinki w nadchodzącym sezonie nie będą już dozwolone. W przeciwieństwie do ruchomych skrzydeł, których będzie można używać, ale w ograniczonym zakresie.

Jedną z atrakcji tegorocznego Meczu Gwiazd NBA będą nowe stroje TECHFIT PowerWeb, wyprodukowane przez Adidasa. Obcisłe koszulki są wykonane z tkaniny, która odprowadza pot i pozwala utrzymać mięśnie w odpowiedniej temperaturze. W tym sezonie nowy sprzęt będzie traktowany eksperymentalnie. Zawodnicy będą mogli wybrać, czy wystąpią w nowych koszulkach, czy w tradycyjnych, luźniejszych strojach.

Także producenci strojów piłkarskich zaskakują co jakiś czas nowymi rozwiązaniami. Kilka lat temu hitem były obcisłe stroje, w których grali m.in. reprezentacji Włoch. Koszulki były przygotowane ze specjalnej tkaniny. Obecnie obcisłe stroje są już standardem. W koszulkach o podobnym kroju biegają też reprezentanci Polski.

Na odważniejsze eksperymenty zdecydowała się reprezentacja Kamerunu. W kilku meczach eliminacji do MŚ 2002 'Nieposkromione Lwy' zagrały w koszulkach bez rękawów. Kilka lat później Puma dostarczyła Kamerunowi stroje... jednoczęściowe. A co z tradycyjną wymianą koszulek po meczu?

Ten sprzęt był ponoć testowany przez 18 lat. Rakieta z dwiema rączkami ma zwiększać zasięg, siłę i rotację uderzeń. Według twórców pomysłu minimalizuje też ryzyko kontuzji kręgosłupa. - Zawodowcy w tenisie trenują właściwie tylko jedną stroną ciała, tą którą uderzają z forhendu. Rakieta z dwiema rączkami to najprostszy sposób na wyrównanie wady kręgosłupa powstałej przez nadmierne używanie jednej części ciała - zauważył Brian Battistone, amerykański tenisista grający oburęczną rakietą.

The Natural do tej pory nie zyskała zbyt wielu fanów. Nie używa jej żaden z czołowych tenisistów.

Kombinezony firmy Speedo LZR Racer zrewolucjonizowały pływanie. Bezszwowe, elastyczne uniformy przygotowywane były w oparciu o technologie NASA. Pozwoliły zmniejszyć opór wody, co zaowocowało serią rekordów świata. W 2009 roku Międzynarodowa Federacja Pływacka (FINA) zaproponowała ukrócenie wyścigu technologii w produkcji strojów. Stroje rodem z NASA zostały zabronione.

Przed igrzyskami w Vancouver nowymi strojami pochwaliła się szwedzka reprezentacja biegaczy narciarskich. - Opracowaliśmy nowy materiał i krój, który pozwoli na inną wymianę ciepła podczas wysiłku biegacza, który bardzo dużo się poci, a później marznie i traci energię - chwalił się trener Gunde Svan. Jest to szczególnie ważne w biathlonie, kiedy zawodnicy kładą się na strzelanie. Dotychczas sądzono, że jeżeli jest zimno to biegacze powinni być grubiej ubrani i odwrotnie. W nowych strojach wymiana ciepła jest zupełnie inna i wykorzystując reakcje organizmu nie tracimy sił. Stroje są też tak skonstruowane, że wspomagają pewne grupy mięśni. Poza tym są opływowe i śliskie, tak aby opór powietrza był minimalny - wyjaśnił.

Svan w świecie sportów zimowych znany jest z inwestycji w technologię. Już na początku pracy z kadrą wywalczył sobie duże środki na poprawę wyników. Poza kombinezonami Szwed opracował jeszcze specjalny pojazd spełniający rolę jeżdżącego laboratorium. Svan m.in. testuje i dobiera w nim smary do nart.

Mistrzyni świata i mistrzyni olimpijska w biegu na 400 m przez pewien czas występowała w jednoczęściowym, obcisłym stroju z kapturem. Australijka utrzymywała, że ten właśnie kostium pozwolił jej sięgnąć po złoto w Sydney. Biegaczka nie znalazła jednak naśladowczyń.