Super Bowl - finał najbogatszej ligi świata i amerykańskie szaleństwo - co warto o nim wiedzieć

W nocy z niedzieli na poniedziałek Denver Broncos pokonali Carolina Panthers w Super Bowl 24:10, największym sportowym i medialnym wydarzeniu Ameryki. Mieszkańcy USA nazywają to zimowym 4 lipca - nieoficjalnym świętem narodowym. Wielu Amerykanów spędza ten dzień na hucznych imprezach przed telewizorem z przyjaciółmi. Padają rekordy konsumpcji grillowanych skrzydełek i pizzy. Rekordy biją też ceny reklam w telewizji. Rok rocznie coraz większa jest liczba widzów przed ekranami.
Stadion w Glendale po końcu Super Bowl Stadion w Glendale po końcu Super Bowl CHARLIE RIEDEL/AP

Amerykańskie rekordy oglądalności

Niemal co roku Super Bowl ogląda coraz więcej Amerykanów. Ostatni Super Bowl między Seattle Seahawks, a New England Patriots obejrzało średnio 114,4 mln widzów. Średnio, czyli w każdej minucie meczu co najmniej tylu widzów było przed ekranem. Widzów, którzy obejrzeli, co najmniej część meczu było dużo więcej. Średnia dla czwartej kwarty to ponad 120 mln widzów. To liczba widzów, którzy obejrzeli mecz w domu. Badania oglądalności nie obejmują tych, którzy oglądali w pubach, restaurcjach, kinach czy na innych imprezach. Gdyby policzyć wszystkich, którzy obejrzeli choć część meczu, byłby to liczba w okolicach 180 mln.

Super Bowl jest popularny nie tylko w USA. To też najbardziej oglądany program telewizyjny w Kanadzie (z wyjątkiem lat, gdy w finale igrzysk olimpijskich w hokeju na lodzie gra Kanada). W ubiegłym roku choć część meczu obejrzało 19,5 mln Kanadyjczyków. W Meksyku średnia oglądalność Super Bowl wynosiła ostatnio 12,9 mln.

W Europie najwięcej widzów gromadzi Super Bowl w Niemczech (średnio 1 mln). Po kilkaset tysięcy widzów ogląda mecz w Wielkiej Brytanii, Francji czy we Włoszech.

Największe ceny reklam

Rokrocznie rosną też ceny reklam przy okazji Super Bowl. W tym roku będą wynosić 5 mln dolarów za 30-sekundowy spot. To o 11 proc. więcej niż w ubiegłym roku. W czasie meczu zostanie nadanych ok. 100 reklam. Oznacza to, że CBS zarobi na tym pół miliarda dolarów.

Co roku Super Bowl jest pokazywany przez inną telewizję spośród tych, które mają kontrakt z NFL - NBC, CBS i Fox.

Trzy lata temu, gdy CBS ostatni raz pokazywała Super Bowl ceny reklam wynosiły 3,8 mln dolarów za 30-sekundowy spot.

Nie tylko podczas Super Bowl reklamy są tak drogie. Podczas sezonu zasadniczego ceny wynoszą średnio 500 tys. dolarów za 30 sekund.

Kultowe reklamy

Super Bowl to też święto dla reklamodawców i twórców reklam. Przygotowywane są na ten moment premierowe spoty. Fachowe i niefachowe stron internetowe przygotowują potem rankingi najbardziej udanych i nieudanych spotów podczas Super Bowl.

Organizowane są również głosowania na najlepszy spot w historii Super Bowl. Za najbardziej kultową uchodzi reklama Apple z 1984 r.

Levi's Stadium i gigantyczne ceny biletów

Bilety na Super Bowl oryginalnie sprzedawane były w cenach od 850 do 3000 dolarów. W USA można je legalnie odsprzedawać na specjalnych serwisach aukcyjnych. Tam średnia cena dochodził do prawie 5 tys. dolarów. Za jeden z biletów w najlepszym punkcie - na wprost linii środkowej - jeden z internautów zapłacił 20,5 tysiąca dolarów.

Mecz odbędzie się na Levi's Stadium w Santa Clara w Kalifornii. Na co dzień grają tam San Francisco 49ers. Stadion został oddany do użytku w 2014 r. i kosztował 2 miliardy dolarów. Obiekt może pomieścić 68,5 tys. widzów.

Broncos vs. Panthers

W tego rocznym finale spotkają się Denver Broncos i Carolina Panthers. Broncos wygrali rywalizację w American Football Confrence, a Panthers w National Football Conference. Oba zespoły były najlepszymi drużynami w sezonie zasadniczym w swoich częściach NFL. Broncos skończyli sezon z bilansem 13 zwycięstw - 3 porażki, a Panthers 15-1.

Faworytem są Panthers. Według fachowców Broncos mają lepszą obronę, a Panthers zdecydowanie górują nad rywalami w formacji ataku.

Broncos po raz siódmy wystąpią w finale, ale tylko dwa razy wygrali Super Bowl. Ostatni raz grali w 2014 r., przegrali z Seattle Seahawks.

Panthers tylko raz grali w finale. Przegrali w 2004 r. z New Englans Patriots.

Największe gwiazdy Cam Newton i Peyton Manning

Największymi gwiazdami obu drużyn są rozgrywający - Cam Newton i Peyton Manning. Różni ich wszystko - styl gry, doświadczenie, wiek.

 

Jan 24, 2016; Denver, CO, USA; Denver Broncos quarterback Peyton Manning (18) celebrates after defeating the New England Patriots in the AFC Championship football game at Sports Authority Field at Mile High. Mandatory Credit: Mark J. Rebilas-USA TODAY Sports      TPX IMAGES OF THE DAY      SLOWA KLUCZOWE: :rel:d:bm:GF20000105907  REKLAMY SUPER BOWL 2016MARK J. REBILAS

 

Manning to chodząca legenda NFL. Ma prawie 40 lat i będzie najstarszym w historii quarterbackiem, który wystąpi w Super Bowl. W NFL gra od 18 sezonów. Pięciokrotnie był MVP (najlepszym zawodnikiem) ligi. Ustanowił dziesiątki rekordów wszech czasów. Najważniejsze to 539 podań na przyłożenie, 186 zwycięstw jak podstawowy rozgrywający i 55 podań na przyłożenie w jednym sezonie (2013). Podziwiany jest zarówno na boisku jak i poza nim. Dziecięcy szpital w Indianapolis (Manning grał w miejscowych Colts do 2011 roku), aby uhonorować go jako swojego darczyńcę zmienił nazwę na Peyton Manning Children's Hospital at St. Vincent.

Manning po raz czwarty zagra w Super Bowl. Wygrał tylko raz w 2007 r., gdy Colts pokonali Chciago Bears.

 

Jan 24, 2016; Charlotte, NC, USA; Carolina Panthers quarterback Cam Newton (1) celebrates after a touchdown against the Arizona Cardinals in the NFC Championship football game at Bank of America Stadium. Mandatory Credit: Jeremy Brevard-USA TODAY Sports SLOWA KLUCZOWE: NPStrans TopPicJEREMY BREVARD

 

Cam Newton ma 26 lat. W NFL gra piąty sezon. Wcześniej był gwiazdą rozgrywek akademickich. Zdobył mistrzostwo ligi uniwersyteckiej i nagrodę dla najlepszego gracza w 2010 r. Wśród quarterbacków wyróżnia się żywiołowym i efektownym sposobem gry. Często sam kończy akcję przedzierając się z piłką przez obronę rywali. Słynie z niezwykłej sprawności fizycznej, nie boi się starć z rywalami. Może być dopiero trzecim w historii ciemnoskórym rozgrywającym, który wygra Super Bowl.

Obaj rozgrywający są bardzo popularni w USA i zarabiają miliony dolarów z kontraktów reklamowych.

Rob Gronkowski atakowany przez Kama Chancellora Rob Gronkowski atakowany przez Kama Chancellora MATT SLOCUM/AP

NFL is king

National Football League to najpopularniejsza liga w USA. Według najnowszego sondażu Harris Poll  (można było wybrać kilka dyscyplin sportowych zawodowym futbolem interesuje się 50 proc. Amerykanów. Na drugim miejscu jest baseball - 32 proc, na trzecim ... futbol akademicki - 32 proc.. Kolejne miejsca to zawodowa koszykówka - 22 proc, koszykówka akademicka - 19 proc, hokej na lodzie - 15 proc., wyścigi samochodowe - 14 proc, golf mężczyzn - 13, piłka nożna mężczyzn - 10 proc.

Najbogatsza liga świata

NFL w tym roku prawdopodobnie osiągnie przychodu na poziomie 13 miliardów dolarów. To więcej niż wynoszą roczne dochody piłkarskich lig hiszpańskiej, niemieckiej, włoskiej i angielskiej razem wziętych.

Warto przy tym pamiętać, że sezon w NFL trwa tylko pół roku. Drużyny grają 16 meczów w sezonie zasadniczym. Najlepsze piłkarskie zespoły - licząc z pucharami i dochodowymi meczami przedsezonowymi - mają w kalendarzu trzy razy więcej meczów.

Dochody NFL są tak wysokie dzięki bardzo kontraktom telewizyjnym. Rocznie dają one lidze ponad 5 miliardów dolarów za rok. Najwięcej płaci ESPN - 1,9 miliarda za 17 meczów sezonu zasadniczego, jeden play off i ProBowl (mecz gwiazd). Średnio wychodzi 100 mln dolarów za mecz.

NFL to też liga, która ma największą na świecie średnią liczbę widzów na mecz - 68,2 tys.

Half-time show sprzedaje płyty

Tradycją Super Bowl jest tzw. występ wielkich gwiazd muzyki w przerwie meczu. W tym roku będą to Coldplay, Beyonce i Bruno Mars.

Gwiazdy występują za darmo, ale i tak na tym zarabiają. Samo pojawienie się w przerwie Super Bowl owocuje bowiem nagłym wzrostem sprzedaży płyt. W przypadku Bruno Marsa, który wystąpił też w 2014 r. wzrost wyniósł 164 procent. W przypadku Beyonce (2013) - 123 procent.

Wielka gwiazda jest też angażowana do zaśpiewania hymnu. W tym roku wykona go Lady Gaga. Każdy wykonawca stara się wykonać utwór w swój własny niepowtarzalny sposób.

O co chodzi w futbolu amerykańskim?

W futbolu amerykańskim zasadniczo chodzi o zdobywanie terenu, by przenieść piłkę na pole punktowe rywali. Za przyłożenie zarabia się 6 punktów i okazję do podwyższenia (kop na bramkę za 1 punkt lub bardziej ryzykowna wersja rozegrania akcji na kolejne przyłożenie i 2 punkty). Aby zdobyć 10 jardów drużyna ma 4 próby. Jeśli się to jej uda, to ma następne 4 próby. Jeśli 4 próby przejścia 10 jardów się nie powiodą, oddaje piłkę w miejscu skończenia akcji. Aby uniknąć takiego rozwoju wypadków drużyna atakująca po trzeciej nieudanej próbie, decyduje się zazwyczaj odkopnąć piłkę tak, by rywale mieli większy dystans do pola punktowego. Jeśli odległość do bramki nie jest duża, to drużyna atakująca może zdecydować się przy czwartej próbie na kopanie na bramkę, aby zdobyć trzy punkty.

Drużyna atakująca rozgrywa akcje na dwa sposoby - albo przez podanie do przodu do wychodzącego na pozycję zawodnika, albo przez podanie piłki do tyłu do tzw. running backa, który próbuje się przedrzeć z piłką przez linię obrony przeciwnika. Po każdym powaleniu zawodnika z piłką gra jest zatrzymywana i wznawiana w miejscu zakończenia akcji.

Copyright © Agora SA